Aero L-39 Albatros

Aero L-39 Albatros
L-39 της Τσέχικης Αεροπορίας.
Τύπος	εκπαιδευτικό, ελαφρύ αεροσκάφος εγγύς υποστήριξης
Κατασκευαστής	Aero Vodochody
Χώρα προέλευσης	Τσεχοσλοβακία/Τσεχία
Σχεδιασμός	Jan Vlček[1]
Παρθενική πτήση	4 Νοεμβρίου 1968
Πρώτη παρουσίαση	28 Μαρτίου 1972 με τη Τσεχοσλοβάκικη Πολεμική Αεροπορία[2]
Κύριος χειριστής	Σοβιετική Πολεμική Αεροπορία
Άλλοι χειριστές	Τσεχοσλοβάκικη Πολεμική Αεροπορία Πολεμική Αεροπορία της Λιβύης Πολεμική Αεροπορία της Συρίας
Παραγωγή	1971–1996[3]
Μονάδες που παρήχθησαν	2900[3]
Αναπτύχθηκε από	Aero L-29 Delfín
Παραλλαγές	Aero L-39NG
Εξελίχθηκε σε	Aero L-59 Super Albatros Aero L-159 Alca

Το Aero L-39 Albatros είναι υψηλών επιδόσεων διθέσιο μονοκινητήριο αεριωθούμενο εκπαιδευτικό αεροσκάφος που αναπτύχθηκε και κατασκευάστηκε στην Τσεχοσλοβακία από την Aero Vodochody. Πρόκειται για το πλέον διαδεδομένο αεριωθούμενο εκπαιδευτικό στον κόσμο, ενώ έχει αξιοποιηθεί επίσης και ως ελαφρύ αεροσκάφος εγγύς υποστήριξης. Σε αντίθεση με τα περισσότερα αεροσκάφη που προέρχονταν από τις χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας, δεν έλαβε ποτέ ονομασία αναφοράς ΝΑΤΟ από το ΝΑΤΟ.

Το L-39 σχεδιάστηκε τη δεκαετία του 1960 προκειμένου να αντικαταστήσει το πρώιμο αεριωθούμενο εκπαιδευτικό Aero L-29 Delfín. Πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στις 4 Νοεμβρίου 1968 και έγινε το πρώτο εκπαιδευτικό αεροσκάφος στον κόσμο που προωθούνταν από κινητήρα turbofan. Εντάχθηκε σε παραγωγή το 1971 και ένα χρόνο αργότερα αναγνωρίστηκε από την πλειονότητα των χωρών του Συμφώνου της Βαρσοβίας ως το προτιμώμενο εκπαιδευτικό αεροσκάφος για τις αεροπορίες τους. Συνέπεια της απόφασης αυτής ήταν η παραγωγή χιλιάδων L-39 για τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, ενώ αξιόλογη ήταν επίσης η εξαγωγική επιτυχία που γνώρισε σε τρίτες χώρες, ιδίως ως ελαφρύ αεροσκάφος εγγύς υποστήριξης. Από τη δεκαετία του 1990 και μετά αρκετά L-39 πέρασαν επίσης στην κατοχή πολιτικών χρηστών. Μέχρι το τέλος του 20ού αιώνα, πάνω από 2800 αεροσκάφη του τύπου αυτού είχαν ενταχθεί σε υπηρεσία με περισσότερες από 30 αεροπορικές δυνάμεις σε όλη την υφήλιο.

Το Albatros αποτέλεσε επίσης την βάση για νέα, πιο προηγμένα αεροσκάφη. Τη δεκαετία του 1980 η Aero Vodochody το χρησιμοποίησε για να δημιουργήσει το αναβαθμισμένο L-59 Super Albatros. Επίσης αναπτύχθηκε το L-139, μια παραλλαγή του L-39 με τον δυτικής προέλευσης κινητήρα Garrett TFE731, ενώ από το 1997 έχει ενταχθεί σε παραγωγή το ελαφρύ αεροσκάφος πολλαπλών ρόλων/εκπαιδευτικό L-159 ALCA.

Η παραγωγή του αρχικού L-39 διακόπηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1990, με τις παραγγελίες να μειώνονται αισθητά μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Τον Ιούλιο του 2014 η κατασκευάστρια εταιρεία ανακοίνωσε στην αεροπορική έκθεση στο Φάρνμπορο την διαθεσιμότητα του L-39NG, μιας αναβαθμισμένης και εκσυγχρονισμένης έκδοσης του L-39. Το πρόγραμμα του L-39NG αφορά τόσο την παραγωγή νέων αεροσκαφών όσο και την εκτεταμένη ανακατασκευή/αναβάθμιση υπαρχόντων.